In gesprek met Lotte Lola Vermeer (2022)

Lotte Lola Vermeer is schrijver, theatermaker, scenarist én ze maakt podcasts. Ze is artistiek leider van Radicale Gezelligheid waarmee ze diverse projecten initieert. Van vele markten thuis, dus. Haar werk reflecteert over sterfelijkheid, over het leven na een nucleaire ramp en zoekt altijd naar verbinding. In haar reviewproject bezoekt Lotte Lola verborgen plekken in Rusland die wisten te ontsnappen aan de alziende lens van Google Streetview.

Vanwaar je fascinatie voor Rusland?
Omdat het een land van contrasten en extremiteiten is. Met de kennis en oorlog van nu is dat wat bizar, maar Rusland intrigeert me al jaren. Voor mijn afstuderen aan de Hogeschool voor Kunsten Utrecht schreef ik Sosvka Smert, een theatertekst, die ik een jaar later tijdens mijn master aan het RITCS naar een filmscenario vertaalde. De omvang van het land contrasteert naar mijn idee met de verbondenheid die de meeste Russen voor hun lap grond voelen. Ik wilde uitzoeken hoe het kan dat mensen verkiezen te blijven, ondanks de miserie, in weerwil van een omgeving die hen tot vertrekken aanzet. Ik koos voor de meest extreme setting die ik kon bedenken: een post-nucleair dorp, zeventien jaar na een kernramp. De radioactiviteit zorgt ervoor dat mensen die er nog zijn, verplicht afstand moeten houden uit voorzorg om elkaar niet te besmetten. Ik finaliseerde het scenario in 2018, vrij bizar dat we twee jaar geleden allemaal te maken kregen met die verplichte afstandelijkheid.

Welke eigenschap waardeer je het meest in een literaire maker?
Het vermogen van een maker om naar de wereld te kijken en dat vervolgens te vertalen in een werk, wat dan vervolgens een nieuwe wereld oplevert voor iemand anders. Dat kan iets heel kleins of juist iets gigantisch zijn. Dit vermogen, dat in kunst en haar makers besloten kan liggen, vind ik fantastisch. Tegelijk hou ik ervan om activiteiten uit te voeren die volstrekt buiten die kunstwereld staan, fietsen, kajakken, Afrikaanse dans. Fysieke beweging die je eraan herinnert dat je ook een lichaam hebt. Als je een hele dag achter je schrijftafel blijft zitten, word je krankzinnig. En het is soms verschrikkelijk eenzaam.
​
Als schrijver moet ik me opsluiten om me te focussen op een bepaald project, maar als mens sta ik graag met beide benen in de wereld. Een moeilijke evenwichtsoefening. Als ik theater schrijf, zal dat later op een plek worden opgevoerd waar mensen samenkomen. Maar voor het zover is, moet ik me een half jaar lang in mijn schrijfkamer opsluiten. Daarom combineer ik het liefst verschillende projecten, om een balans te vinden. Ik werk graag samen in collectief verband zoals met Radicale Gezelligheid en met Team Melancholie waarmee ik diverse (theater)projecten initieer, maar ik schrijf ook veel alleen. Daarom vind ik het fijn om deel uit te maken van het Watlab, omwille van de connectie en de interactie met andere makers, ook als je individueel aan het creëren bent.

Wie zou je willen zijn, buiten jezelf?
Ik vind het geweldig dat ik werk verricht waarin ik me altijd kan verplaatsen in andere mensen. In het Watlab schreef ik bijvoorbeeld een theatertekst over Jeanne d’Arc. Ik kon ik me elke dag in haar harnas hijsen, in een poging haar handelen én dat van haar omgeving te begrijpen. Randen opzoeken en personages creëren vanuit een verlangen om ze te begrijpen - dat is een bron van mijn schrijverschap. Tegelijkertijd lijkt het me fijn om totaal andere dagelijkse bezigheden te hebben. Meubels maken, bijvoorbeeld, of bloemen laten groeien op een veld en die oogsten, en mensen blij maken met een mooi boeket. Praktische vaardigheden die ik niet bezit en die mooie tastbare dingen opleveren.
In een ideale wereld zou ik een dag van de week iemand anders willen zijn. Een dag in de zorg werken, bijvoorbeeld, of als uitvaartondernemer, een beroep dat me bijzonder fascineert. Sterfelijkheid, vergankelijkheid en afscheid nemen zijn thema’s die in mijn werk altijd terugkomen.

Waar zie je jezelf binnen vijf jaar staan?
In een moestuin. Verder omringd door veel mooie projecten waar ik aan mag werken. Ik hoop dat ik dan in mijn leven een balans heb gevonden die het mogelijk maakt om én een tuin in volle bloei te hebben én in vele vormen verhalen naar mensen te kunnen brengen. Het mooie aan mijn werk is dat ik mijn dromen en ideeën altijd en overal zou kunnen uitvoeren. Ik hoop dat ik dat kan blijven doen.