De Eenzame Uitvaart

De Eenzame Uitvaart is een sociaal en literair project waarbij dichters voor eenzaam gestorvenen een persoonlijk gedicht schrijven en dit op de uitvaart voordragen.

De Eenzame Uitvaart geeft een laatste poëtisch saluut aan mensen die meestal buiten de boot vielen tijdens hun leven en zonder aanwezigheid van naasten worden begraven. Wat rest is enkel nog het kleine ritueel: de urn of de kist, de bloemen en het gedicht.
Met het project maken we eenzaamheid die meestal verborgen blijft, zichtbaar.

Schermafbeelding 2023 05 19 om 15 07 47

Jaarlijks sterven een hoog aantal mensen zonder dat iemand naar hen omkijkt. De Eenzame Uitvaart zorgt voor een gelegenheidsgedicht speciaal voor de overledene die de dichter voordraagt op de uitvaart. Een eerbetoon aan de eenzaamheid, de vergeten dood.

Het respect en de solidariteit voor medeburgers staan centraal. Omdat niemand zomaar mag sterven, zonder dat iemand naar hen omkijkt. Met de verkregen informatie, die soms zeer summier is, onderzoeken de dichters het leven dat de overledene leidde. De dichter van dienst schrijft een persoonlijk gedicht waarmee de overledene ten grave wordt gedragen.

Telkens wanneer er een eenzame uitvaart plaatsvindt, wordt er naast het nieuwe gedicht, en een uitgebreide verslaglegging over de zoektocht naar het mogelijke geleide leven en de weg naar de uitvaart gepubliceerd op de website.

Reportage Terzake

Kijk hier de volledige reportage

DEU groot beeld vaas en tuinzicht
© Kato Clarysse

over het project

Het oorspronkelijke idee van De Eenzame Uitvaart is geïnitieerd door Bart FM Droog, dit het destijds tot zijn taak rekende als stadsdichter van Groningen om gedichten te voorzien voor eenzaam gestorvenen. Sinds 2002 brengen dichters ook in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht, Nijmegen en andere Nederlandse steden een bijzonder saluut aan overledenen die verder geen bezoek op hun uitvaart hebben. De landelijke coördinatie was jarenlang in handen van F. Starik. Na zijn overlijden in 2018 nam Joris van Casteren het stokje over.

Maarten Inghels bracht het initiatief naar Antwerpen in 2009. Toenmalig stadsdichter Joke van Leeuwen schreef het eerste gedicht voor mevrouw J.V.L.
Het initiatief is sins 2015 ook ingevoerd in Leuven waar Peter Mangel Schots coördinator is. Sinds 2018 draagt Yella Arnouts de eenzame uitvaart in Antwerpen. In 2023 is de werking uitgebreid naar Brugge in samenwerking met Vierkant tegen Eenzaamheid, waar Tania Verhelst de stadscoördinator is.

Bij vragen over De Eenzame Uitvaart kun je terecht bij Lotte Lola Vermeer, de nationale coördinator van het project via lotte.lola.vermeer@vonkenzonen.be

DEU jpg ruimer wit

op de hoogte blijven

Wil je in de toekomst op de hoogte blijven van de verslagen en gedichten van De Eenzame Uitvaart?

Publicaties & evenementen:

De eenzame uitvaart, 40 verhalen en gedichten bij vergeten levens (2013).

Maarten Inghels blikt terug op de vijf jaar waarin hij coördinator en dichter was. Verhalen over de anonieme doden die hij mee naar hun laatste rustplaats begeleidde.

Een niemand die iemand werd (2016)

In het Maagdenhuismuseum werden ten tijde van de tentoonstelling over Arm en Rijk, eenzame uitvaart gedichten voorgedragen. Daarna volgde een panelgesprek over vereenzaming en identiteit.
Met: Maarten Inghels, F. Starik, Charles Ducal, Joke van Leeuwen, Peter Mangel Schots, Inge van Kerckhoven, Vanessa Broes, Daniel Christiaens (conservator Maagdenhuismuseum), prof. dr. Danielle Dierckx (departement Sociologie aan de Universiteit Antwerpen) & jazz saxofonist Ben Sluijs.
In samenwerking met het OCMW

Das Einsame Begräbnis – Geschichten und Gedichte zu vergessenen Leben (2016)

Edition Korrespondenzen bracht een Duitse vertaling van een aantal uitvaarten. Gekozen uit de drie Nederlandstalige uitgaven; ‘De eenzame uitvaart’ & ‘Een steek diep’ van F. Starik, en ‘De eenzame uitvaart’ van Maarten Inghels, Antwerpen).

De teksten werden vertaald door Stefan Wieczoreck.

The lonely funeral - poets at the gravesides of the forgotten (2018)

Engelse vertaling, uitgegeven door ARC Publications

Partners van dit project

Antwerpen: Stad Antwerpen Leuven: DirectieCultuur Leuven & 30cc Brugge: OCMW Brugge & Vierkant tegen eenzaamheid

EENZAME UITVAART NR. 106, MEVROUW E.K.

Mevrouw E.K. is geboren op 22 oktober 1956 te Fredeburg in Duitsland en in haar woning te Antwerpen overleden op 13 augustus 2016. Haar asuitstrooiing vond plaats op dinsdag 30 augustus 2016 op begraafplaats Schoonselhof. De Duitse ambassade is nog op zoek naar nabestaanden, maar tot op heden zonder resultaat. Er werd voor een begraving gekozen opdat mogelijke familie een bezoek kan brengen. Dichter van dienst was Lies Van Gasse.

Boven het grote, rode huis hangt de lucht strak als een laken,
maar dooraderd en betrokken, in een textuur waar ik van hou.

Tussen een zendmast en wat boeken span ik mijn opgelaten vel,
naar armen die luchten zoeken. Ik heb je nooit ontmoet,

maar ik herken je wel: je slepende stap van de gouden poort
naar het glazen huis, je over de tramsporen struikelende tongval

– je spreekt een taal die niet de mijne is,
maar die ik niettemin herken, en zo

vraag ik me af wat je hier bracht,
en hoe, en waar vandaan –

Boven mijn fiets, die ik net als jij tegen de gevel heb gegooid,
waar die klettert als een losgelaten schreeuw tegen de ochtend,
daar hangt nu een wolk: donker, zacht en eeuwig.

Zo zijn wij allemaal begonnen: licht dooraderd en betrokken,
met die waterige ogen, eeuwig starend naar hetzelfde blauw.

EENZAME UITVAART NR. 109, MEVROUW A.C.

Mevrouw A.C. is geboren op 24 juni 1920 te Hasselt en in woonzorgcentrum Sint-Anna te Antwerpen overleden op 4 maart 2017. Haar asuitstrooiing vond plaats op maandag 13 maart 2017 op begraafplaats Schoonselhof. Mevrouw A.C. babbelde graag, maar dementeerde. Ze had nog een dochter. Dichter van dienst was Joke van Leeuwen.

Voor A.C.

Al dat voorbij. De man ooit aan uw zijde
het leven dat u schonk, het houvast van het
denken, dat even nog iets weten werd en

dan verglijden. U hield van aanspraak
zie ons hier nu staan, we maken het wat
minder stil voor u, een beetje leven.

U had er vast iets van gezegd, zo’n grote auto
voor zo’n kleine urn, iets tegen dat voorbij
dat weer vergeten, u die zo graag iets zei.

Deelnemende dichters

970ce2447f4262c081a057f27a966781 Peter Mangelschots01

Peter Mangel Schots

Peter Mangel Schots schrijft poëzie en proza en publiceerde in verschillende tijdschriften. In 2016 verscheen bij Uitgeverij Poëziecentrum zijn debuutbundel ‘We zijn er nog allemaal’. Hij is coördinator van De Eenzame Uitvaart in Leuven.
IMG 0739

Mustafa Kör

Mustafa Kör is schrijver en dichter. Hij werd geboren in Konya en groeide op in Opgrimbie in een mijnwerkersfamilie. Hij debuteerde in 2007 met de geprezen roman De lammeren. Mustafa was in 2008 een jaar lang stadsdichter van Genk. Daarnaast ontving hij ook de tweejaarlijkse cultuurprijs van Maasmechelen en de Groene Waterman publieksprijs. Zijn Poëziedebuut Ben jij liefde dat verscheen in mei 2016 kreeg lovende recensies en werd genomineerd voor de Poëziedebuutprijs Aan Zee 2017. In 2022 volgde hij Carl Norac op als Dichter des Vaderlands van België voor een periode van twee jaar. Het was een parcours dat zich tekende door Mustafa's maatschappelijke betrokkenheid met publieke acties en lyrische rauwe poëzie over thema’s van vandaag.
Foto lies van gasse voor stadsdichters

Lies Van Gasse

Lies Van Gasse (België, 1983) dicht met verf en schildert met woorden. Ze illustreerde gedichten van Guido Gezelle, H.C. Pernath en teksten van Peter Theunynck, maar ook in haar eigen werk combineert ze tekst en beeld in wat ze toepasselijk beschrijft als ‘graphic poems’. Samen met Vicky Francken ontwierp ze onlangs ook VER+VERS, een webapplicatie om online graphic poems te creëren. Naast haar artistiek werk is Van Gasse als leraar verbonden aan de academie van Deurne (opleiding Beeld) en Lier (opleiding Schrijven). Ze gaf ook al freelance les als schrijfdocent aan onder andere de Schrijversacademie, WISPER en de Universiteit Utrecht. Van Gasse zette zich in 2008 meteen duidelijk op de kaart als dichter met haar debuut Hetzelfde gedicht steeds weer, wat een groot succes werd bij lezers en critici. Ze won verschillende prijzen, onder andere de Dirk Martens-prijs voor de cross-medialiteit van haar werk. Crossmediaal was onder andere het project Het boek Hauser dat ze samen met Annemarie Estor uitwerkte. Daarnaast maakte ze in 2019 een theatervoorstelling naar haar gelijknamige boek Een Held en bezocht ze woonzorgcentra met de vertelvoorstelling Mijn oma is kwijt (samenwerking met Peter Theunynck). Haar laatste bundel beestjes verscheen in 2021 bij Wereldbibliotheek. In 2023 verschijnen de boeken palganeem, een crossmediaal brievenproject, en Woorden Temmen 3, een educatief boek rond poëzie (samenwerking met Laurens Ham).
F7 Bt Yde5 400x400

Maarten Inghels

Maarten Inghels (1988) is een kunstenaar, dichter en schrijver die zich niet tot papier beperkt. In 2021 verscheen zijn roman ‘Het mirakel van België’ (Das Mag), over zijn ervaringen met de grootste meesteroplichter ter wereld. Met zijn dichtbundel ‘Contact’ (De Bezige Bij, 2018) verbond Inghels de poëzie en het beeldend werk die ontstonden tijdens zijn stadsdichterschap van Antwerpen.
Paul Bogaert kleur A5 300dpi c Koen Broos

Paul Bogaert

Paul Bogaert (1968) studeerde taal- en letterkunde en Germaanse filologie aan de universiteiten van Brussel en Leuven. Hij publiceerde tot nu toe zes gedichtenbundels en schreef ook het gedichtendagessay van 2008, getiteld 'Verwondingen'. In oktober 2010 werd Paul genomineerd voor de VSB Poëzieprijs, de belangrijkste poëzieprijs van de Nederlanden, en in 2011 ontving hij de driejaarlijkse Vlaamse Cultuurprijs Poëzie voor zijn bundel 'de Slalom soft'; de bundel waarmee hij in 2010 ook de Herman de Coninckprijs won.
Jan aelberts

Jan Aelberts

Jan Aelberts (Genk, 22 oktober 1985) is een Belgische fotograaf, schrijver en dichter. Hij won in 2009 de Brandende Pen met het verhaal Misschien bestaan we en publiceerde verhalen en gedichten in Tirade, De Brakke Hond en Lava.
D0875a12 f8f6 11ea 83e1 6543e03e97b6

Max Temmerman

Max Temmerman (1975) begon zijn schrijverscarrière als dichter voor De Morgen, Radio 1 en de Eenzame Uitvaart. Zijn werk werd genomineerd voor de C. Budding’-prijs in 2012 en de Jo Peters Poëzieprijs in 2014. In 2011 won hij de Herman de Coninckprijs.
Peter Theunynck Machteld Hardy 837 560 c1

Peter Theunynck

Peter Theunynck is dichter, tekstschrijver en vader van drie dochters. Hij publi ceerde eerder de dichtbundels 'Berichten van de Panamerican Airlines & C°' (1997 ), 'De bomen zijn paars en de hemel' (1999) en 'Man in Manhattan' (2003).
414ffefe f5d1 11e9 bc0b 5c42fde67eb0

Stijn Vranken

Stijn Vranken (Leuven, 1 februari 1974) is dichter en poëzieperformer. In 2008 verscheen zijn eerste dichtbundel ‘Vlees mij!’ bij Meulenhoff/Manteau. Samen met illustratrice Sabien Clement bracht hij in 2010 het boek Aaron Holsters, Restauratie van een droom uit. Daarna volgden ‘Wees gerust, maar niet hier’ (2011), Maak plaats van mij (2014) en ‘Fiat Lux – Stadsgedichten’ (2016), uitgegeven bij De Bezige Bij Antwerpen. Een aantal van zijn gedichten werden vertaald naar het Frans, Engels en Russisch. Van 2014 tot 2016 was hij stadsdichter van Antwerpen.
Fier009 p01

Andy Fierens

Andy Fierens (1976) is een van de vaakst optredende dichters van de Lage Landen. Zijn bundel Grote Smerige Vlinder (2009) werd bekroond met de Herman de Coninckprijs voor het beste debuut. Verder publiceerde Fierens de dichtbundel Wonderbra's & Pepperspray (2014) en de roman Astronaut van Oranje (2013). Fierens is tevens frontman van de literaire punkband Andy & The Androids en een van de drijvende krachten achter het koor De Bronstige Bazooka's, waarvoor hij ook de libretto's schrijft. In 2022 verscheen zijn recentste bundel: De Trompetten van Toetanchamon .
Dsc 6776 jpg

Yella Arnouts

Dat Yella Arnouts (Antwerpen, 1959) thuishoort in de literaire wereld staat buiten kijf. Ze is docente Literaire Analyse aan de Artemis Hogeschool en verdiende haar strepen als kenner. Zij publiceerde gedichten, essays en recensies in o.a. Het Liegend Konijn, Deus ex Machina, De Leeswolf, Vlaanderen, Poëzierapport en Ons Erfdeel. Een buitengewoon inzicht in literaire vaardigheden, een diepe kennis van taal en haar mogelijkheden zijn de vruchtbare bodem voor haar prachtige dichtbundels. Haar opgemerkt debuut Men schort wat op verscheen in 2011.
Reine de pelseneer geen copyright

Reine De Pelseneer

Reine De Pelseneer (°1982) schrijft omdat ze het niet kan laten; zonder pen of klavier bij de hand wordt ze al snel onrustig. Sinds 2005 publiceerde ze drie dichtbundels voor volwassenen en een tiental kinderboeken. Reine studeerde Germaanse Taal- en Letterkunde. Ze woont in Antwerpen en werkt deeltijds als eindredacteur bij Velt vzw.
Charles Ducal portret KL

Charles Ducal

Charles Ducal (1952) is het pseudoniem van Frans Dumortier. Charles groeide op in een boerengezin in Leuven. Hij studeerde Germaanse Filologie aan de KU Leuven en werkte als leraar Nederlands tot zijn pensionering. Charles publiceerde tussen 1987 en 2023 negen dichtbundels, een verhalenbundel, een roman en een politiek essay. Van 2014 tot 2016 was hij de eerste Belgische Dichter des Vaderlands.
6a00d8341c6d0253ef00e54f2354e18833 800wi

Herlinda Vekemans

°1961, studeerde Germaanse filologie in Leuven en in Hull, Engeland. Herlinda publiceerde sinds 2005 vijf dichtbundels bij Poëziecentrum. Ze werkt sinds 1984 aan het Interfacultair Instituut voor Levende Talen van de KU Leuven en geeft er cursussen medisch en academisch Engels aan studenten en biomedische onderzoekers. Herlinda is fan van Artsen zonder grenzen, Artsen zonder vakantie, Mercy Ships.
0 H Ju0 Ow H276 Rr KMX

Lieve Desmet

Lieve Desmet schrijft poëzie. Ze publiceerde in diverse literaire tijdschriften, debuteerde in Nederland (Lust en Gratie) daarna volgde België (Deus ex Machina, De Brakke Hond..) oktober 2022 en april 2024 in Het Liegend Konijn. In september 2024 verschijnt er een nieuwe bundel.
Foto Alain Delmotte jpg

Alain Delmotte

Alain Delmotte is dichter en debuteerde in 1983 met de bundel ‘Sociaal realisme’ (Uitgeverij Yang). Naast het schrijven van verschillende poëziebundels, recenseert hij ook poëzie en schreef een aantal essays. Samen met zijn partner Herlinda Vekemans vormt hij een dichterspaar voor wie de poëzie als een levensvoorwaarde is.
Annmarie SAUER

Annmarie Sauer

Annemarie Sauer is auteur, bekend van Gedichten (1998).
Hafenlesung Hamburg 1

Hilde Keteleer

Hilde Keteleer (1955) is auteur en literair vertaalster uit het Duits en het Frans. Ze is schrijfdocente en begeleidt literatuurgroepen. In 2001 verscheen bij De Wereldbibliotheek Al wat winter is en waar, haar poëziedebuut. Ze was gedurende tien jaar redactrice van het Vlaamse literaire tijdschrift Deus ex Machina en tot 2012 bestuurslid van PEN Vlaanderen, verantwoordelijk voor het Writers-in-Prison-Comité.
Https static hbvl be Assets Images Upload 2021 04 02 eab20aa1 b3ba 4d3b b90f 56458a48c4e1

Bart Stouten

Bart Stouten is een Belgisch-Vlaamse licentiaat-vertaler en dichter en was tot eind september 2021 radioproducent-presentator bij Klara.
Foto Delphine met hond

Delphine Lecompte

Delphine Lecompte is dichter, columnist, pyromaan, punker en misfit. Ze houdt van alpaca's, van mismaakte rottweilers, van Francis Bacon, van ijsjes, van Thin Lizzy en van Griekse black metal.
Contact

VONK & Zonen

Krugerstraat 232 - 2660 Hoboken

email hidden; JavaScript is required

Op de hoogte blijven van de projecten van VONK & Zonen?

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief
Ondersteund door:
made by