Op Gedichtendag 2023 krijgt het stadsdichterschap een nieuw hoofdstuk. Na 20 jaar door de stad gedragen te zijn gaan de dichters nu op eigen benen staan. In 2023–2024 zullen Lotte Dodion, Ruth Lasters, Proza-k & Lies Van Gasse als stadsdichters voluit zingen, voor de stad, voor haar bewoners, en misschien meest nog voor de fundamentele vrijheid van het woord.
Zoals te lezen in het manifest op hun website is vormt het stadsdichterschap al twintig jaar lang veen unieke traditie in Antwerpen, een veelverzig verhaal geschreven door een stoet aan literaire talenten, elk met een andere stem, een eigen stijl, maar telkens opnieuw met handen vol vers vuur.
Voormalig stadsdichter Stijn Vranken(2014-2016) is een van de initiatiefnemers.
VONK & Zonen juicht dit initiatief toe en ondersteunt het nieuwe stadsdichtersproject zodat de poëzie in al haar vormen en vrijheid haar weg vindt naar alle hoeken, muren, verdiepingen, harten en nachtwinkels van de stad.
Uit de Standaard:
"‘Het stadsdichterschap is voorbij. Dood en begraven’, zei Antwerps schepen van Cultuur Nabilla Ait Daoud (N-VA) in november in een interview met Gazet van Antwerpen. Twee maanden nadat Ruth Lasters ontslag had genomen omdat haar gedicht ‘Losgeld’ door Daoud werd geweigerd, hadden ook de overblijvende stadsdichters de handdoek in de ring gegooid. De nieuwe overeenkomst die hen was beloofd, liet al te lang op zich wachten – het zoveelste teken van de desinteresse van de stad, vonden zij. Op een zucht van de twintigste verjaardag van het succesvolste stadsdichterschap van de Lage Landen werd het project ten grave gedragen.
Of zo leek het toch. Op die manier mocht het niet eindigen, vond onder meer ex-stadsdichter Stijn Vranken. ‘Waarom niet doorgaan zonder contract met de stad, als een guerrilla-stadsdichterschap? De naam “stadsdichter” is niet beschermd.’
Vranken en Lotte Dodion zochten en vonden een draagvlak. Op Yannick Dangre na neemt de poule die vorig jaar werd aangesteld een nieuwe start, los van het stadsbestuur, maar met financiële en logistieke steun van Antwerpse culturele en middenveldorganisaties zoals Rataplan, Behoud de Begeerte, Roma, De Studio, VONK & Zonen, Creatief Schrijven en Avansa. ‘Het zou fijn zijn als ook de stad weer instapt’, zegt Vranken. ‘Maar ik denk niet dat we terug kunnen naar het vorige concept. De vrijheid van het woord gedijt beter in deze constellatie.’"
Ruth Lasters schreef het eerste stadsgedicht 'Yessie'. Ze draagt het op aan Yessie, de laatste tijger uit de Antwerpse Zoo.
Yessie
Ach, mijn stad, kon ik je nu maar schrijven op de strepen van een tijger
want op een blanco blad - laat staan op lijntjespapier -
past toch geen enkel sinjorenhart, voorzien op
Scheldespringtij.
Vroeger noteerde ik alles wat ik niet gezegd kreeg
in gedachte op de grillige lijnen van tijger Yessie,
die ik wel eens bezocht op vrijdag na het netonweer bij de krokodillen,
waar valse regen ook het Algemeen Alsof aanvult. Alsof het niet erg is
of toch niet minstens rood ontstoken spijtig
dat samen met het verdwijnen van de laatste tijger uit de zoo,
de onstuimige dialoog lijkt afgenomen, net als ons vermogen
om de wijsvinger van het verwijt
te krommen tot een extra oor om luisterbereid
de tafel te ontbloten en de nerven te zien van een boom
die via bodemschimmeldraden
verbinding zocht met alle bomen.
Dat laatste zou ik willen schrijven op de pels van een tijger,
met zijn eigen klauwen die ik even in verbeelding
van hem lenen zou als hij zich krabde, nu eens geeuwend, dan weer nijdig.
Jawel, ook ik heb meermaals horen zeggen dat moderne poëzie
niet zo veelvuldig meer mag rijmen. Maar het was altijd wel
een lijntjespapierschrijver die dat zei, iemand die de zure kers
geplukt had van de taart van groot gelijk.
Iemand die de waslijn nog niet zag achter het eigen oog.
Die pees waaraan - vastgespeld met telkens ongeveer dezelfde
hardnekkige dromen - de regenboogvliezen van heel de soort
hangen te drogen.
Het Antwerpse stadsdichterschap is een begrip, tot ver buiten alle denkbare muren. Een poëtisch huzarenstuk met een grote artistieke en sociale betekenis. Een verhaal dat nu eens als een warme wind, dan weer als een verfrissende bries door de straten waait. Na twintig jaar door de stad te zijn gedragen, maakt in 2023 het project een doorstart. De stadsdichters gaan op eigen benen staan. Voor de stad, voor haar bewoners, en misschien meest nog voor de fundamentele vrijheid van het woord.
Meer over dit projectLotte Dodion (1987) is dichter, performer en poëziemissionaris. De rode draad doorheen haar werk is een zoektocht
Lotte Dodion (1987) is dichter, performer en poëziemissionaris. De rode draad doorheen haar werk is een zoektocht naar manieren om conflicten te overstijgen en clashende visies en waarden met elkaar in dialoog te brengen. Haar poëzieprojecten zijn artistieke pogingen om verbindingen te leggen tussen verschillende werelden, met een focus op dialoog en verzoening. Ze gebruikt daarbij poëzie als een tool voor transformatie, een middel om contact te maken of te herstellen. In eerdere projecten bracht ze slachtoffers en daders van zware misdrijven bij elkaar tijdens schrijfworkshops in gevangenissen en schreef ze kortverhalen met overlevers van de tweede Wereldoorlog. STUDIO HAIKU is haar manier om haar eerste indrukken van het land van de Rijzende Zon om te vormen tot poëzie.
...Yves Kibi Puati Nelen en Cleo Klapholz
Yves Kibi Puati Nelen en Cleo Klapholz