Op Gedichtendag 2023 krijgt het stadsdichterschap een nieuw hoofdstuk. Na 20 jaar door de stad gedragen te zijn gaan de dichters nu op eigen benen staan. In 2023–2024 zullen Lotte Dodion, Ruth Lasters, Proza-k & Lies Van Gasse als stadsdichters voluit zingen, voor de stad, voor haar bewoners, en misschien meest nog voor de fundamentele vrijheid van het woord.
Zoals te lezen in het manifest op hun website is vormt het stadsdichterschap al twintig jaar lang veen unieke traditie in Antwerpen, een veelverzig verhaal geschreven door een stoet aan literaire talenten, elk met een andere stem, een eigen stijl, maar telkens opnieuw met handen vol vers vuur.
Voormalig stadsdichter Stijn Vranken(2014-2016) is een van de initiatiefnemers.
VONK & Zonen juicht dit initiatief toe en ondersteunt het nieuwe stadsdichtersproject zodat de poëzie in al haar vormen en vrijheid haar weg vindt naar alle hoeken, muren, verdiepingen, harten en nachtwinkels van de stad.
Uit de Standaard:
"‘Het stadsdichterschap is voorbij. Dood en begraven’, zei Antwerps schepen van Cultuur Nabilla Ait Daoud (N-VA) in november in een interview met Gazet van Antwerpen. Twee maanden nadat Ruth Lasters ontslag had genomen omdat haar gedicht ‘Losgeld’ door Daoud werd geweigerd, hadden ook de overblijvende stadsdichters de handdoek in de ring gegooid. De nieuwe overeenkomst die hen was beloofd, liet al te lang op zich wachten – het zoveelste teken van de desinteresse van de stad, vonden zij. Op een zucht van de twintigste verjaardag van het succesvolste stadsdichterschap van de Lage Landen werd het project ten grave gedragen.
Of zo leek het toch. Op die manier mocht het niet eindigen, vond onder meer ex-stadsdichter Stijn Vranken. ‘Waarom niet doorgaan zonder contract met de stad, als een guerrilla-stadsdichterschap? De naam “stadsdichter” is niet beschermd.’
Vranken en Lotte Dodion zochten en vonden een draagvlak. Op Yannick Dangre na neemt de poule die vorig jaar werd aangesteld een nieuwe start, los van het stadsbestuur, maar met financiële en logistieke steun van Antwerpse culturele en middenveldorganisaties zoals Rataplan, Behoud de Begeerte, Roma, De Studio, VONK & Zonen, Creatief Schrijven en Avansa. ‘Het zou fijn zijn als ook de stad weer instapt’, zegt Vranken. ‘Maar ik denk niet dat we terug kunnen naar het vorige concept. De vrijheid van het woord gedijt beter in deze constellatie.’"
Ruth Lasters schreef het eerste stadsgedicht 'Yessie'. Ze draagt het op aan Yessie, de laatste tijger uit de Antwerpse Zoo.
Yessie
Ach, mijn stad, kon ik je nu maar schrijven op de strepen van een tijger
want op een blanco blad - laat staan op lijntjespapier -
past toch geen enkel sinjorenhart, voorzien op
Scheldespringtij.
Vroeger noteerde ik alles wat ik niet gezegd kreeg
in gedachte op de grillige lijnen van tijger Yessie,
die ik wel eens bezocht op vrijdag na het netonweer bij de krokodillen,
waar valse regen ook het Algemeen Alsof aanvult. Alsof het niet erg is
of toch niet minstens rood ontstoken spijtig
dat samen met het verdwijnen van de laatste tijger uit de zoo,
de onstuimige dialoog lijkt afgenomen, net als ons vermogen
om de wijsvinger van het verwijt
te krommen tot een extra oor om luisterbereid
de tafel te ontbloten en de nerven te zien van een boom
die via bodemschimmeldraden
verbinding zocht met alle bomen.
Dat laatste zou ik willen schrijven op de pels van een tijger,
met zijn eigen klauwen die ik even in verbeelding
van hem lenen zou als hij zich krabde, nu eens geeuwend, dan weer nijdig.
Jawel, ook ik heb meermaals horen zeggen dat moderne poëzie
niet zo veelvuldig meer mag rijmen. Maar het was altijd wel
een lijntjespapierschrijver die dat zei, iemand die de zure kers
geplukt had van de taart van groot gelijk.
Iemand die de waslijn nog niet zag achter het eigen oog.
Die pees waaraan - vastgespeld met telkens ongeveer dezelfde
hardnekkige dromen - de regenboogvliezen van heel de soort
hangen te drogen.
Het Antwerpse stadsdichterschap is een begrip, tot ver buiten alle denkbare muren. Een poëtisch huzarenstuk met een grote artistieke en sociale betekenis. Een verhaal dat nu eens als een warme wind, dan weer als een verfrissende bries door de straten waait.
Meer over dit projectLotte Dodion (1987) is dichter, performer en poëziemissionaris. Haar missie? Verwondering strooien in de hamsterrad
Lotte Dodion (1987) is dichter, performer en poëziemissionaris. Haar missie? Verwondering strooien in de hamsterradertjes van deze krakende tijd. Lotte schrijft in vele vormen, van ingetogen haiku tot absurd audioverhaal. Maar het liefst zet ze poëzieprojecten op waarin ze experimenteert met social design en poëzie als medium voor verbinding inzet. Lotte is gefascineerd door audio en werkt graag samen met muzikanten. Dodion stond op tal van podia en festivals in binnen- en buitenland o.a. Crossing Border, de Nacht van de Poëzie, Poetry International, Ars Poetica, Incubate en Lowlands. Haar gedichten verschenen veelvuldig in (inter)nationale tijdschriften en bloemlezingen. Na haar debuutbundel ‘Kanonnenvlees’, volgde in 2022 haar tweede boek,’STUDIO HAIKU’. Een selectie van haar werk werd vertaald naar het Frans, Engels, Duits, Turks en Arabisch. In 2023-2024 is ze onafhankelijk stadsdichter van Antwerpen.
...Ruth Lasters (Antwerpen,1979) debuteerde met de roman Poolijs, waarvoor ze de Vlaamse Debuutprijs 2007 kreeg. Daarn
Ruth Lasters (Antwerpen,1979) debuteerde met de roman Poolijs, waarvoor ze de Vlaamse Debuutprijs 2007 kreeg. Daarna volgden de romans Feestelijk Zweet (2011) en Vlaggenbrief (2014). In 2019 verscheen haar vierde roman VIN, een boek over een jonge leerkracht die zich staande probeert te houden in een beroepsschool. Haar poëziedebuut Vouwplannen werd bekroond met de Debuutprijs Het Liegend Konijn 2009. In 2015 verscheen haar tweede dichtbundel Lichtmeters, waarvoor ze de Herman De Coninckprijs in ontvangst mocht nemen. De bundel werd ook genomineerd voor de VSB-poëzieprijs. Lichtmeters werd ondertussen vertaald in het Duits (vertaler: Stefan Wieczorek) en het Spaans (vertaler: Micaela van Muylem). In februari 2023 verscheen haar derde poëziebundel Tijgerbrood. Van februari tot eind augustus 2022 was ze een van de vijf Antwerpse stadsdichters. Vlak voor 1 september 2022 trok ze zich terug uit die functie omdat het bestuur het kritische onderwijsgedicht Losgeld weigerde te erkennen als stadsgedicht.
...Lies Van Gasse (België, 1983) dicht met verf en schildert met woorden. Ze illustreerde gedichten van Guido Gezelle,
Lies Van Gasse (België, 1983) dicht met verf en schildert met woorden. Ze illustreerde gedichten van Guido Gezelle, H.C. Pernath en teksten van Peter Theunynck, maar ook in haar eigen werk combineert ze tekst en beeld in wat ze toepasselijk beschrijft als ‘graphic poems’. Samen met Vicky Francken ontwierp ze onlangs ook VER+VERS, een webapplicatie om online graphic poems te creëren. Naast haar artistiek werk is Van Gasse als leraar verbonden aan de academie van Deurne (opleiding Beeld) en Lier (opleiding Schrijven). Ze gaf ook al freelance les als schrijfdocent aan onder andere de Schrijversacademie, WISPER en de Universiteit Utrecht. Van Gasse zette zich in 2008 meteen duidelijk op de kaart als dichter met haar debuut Hetzelfde gedicht steeds weer, wat een groot succes werd bij lezers en critici. Ze won verschillende prijzen, onder andere de Dirk Martens-prijs voor de cross-medialiteit van haar werk. Crossmediaal was onder andere het project Het boek Hauser dat ze samen met Annemarie Estor uitwerkte. Daarnaast maakte ze in 2019 een theatervoorstelling naar haar gelijknamige boek Een Held en bezocht ze woonzorgcentra met de vertelvoorstelling Mijn oma is kwijt (samenwerking met Peter Theunynck). Haar laatste bundel beestjes verscheen in 2021 bij Wereldbibliotheek. In 2023 verschijnen de boeken palganeem, een crossmediaal brievenproject, en Woorden Temmen 3, een educatief boek rond poëzie (samenwerking met Laurens Ham).
...Yves Kibi Puati Nelen en Cleo Klapholz
Yves Kibi Puati Nelen en Cleo Klapholz